با توجه به شرایطی که هر روز انتخابات به سمت رقابتی تر شدن پیش می رود, باید دید پیش بینی برخی اصولگرایان از دو مرحله ای شدن انتخابات درست از آب در خواهد آمد یا شرایط به نحوی رقم می خورد که یکی از کاندیداها در همان مرحله اول پیرو انتخابات خواهد شد...

آیا انتخابات رئیس جمهوری دو مرحله ای می شود؟

 

شرق پرس: با نزدیک تر شدن به روزهای پایانی اردیبهشت, فضای سیاسی انتخاباتی کشور هر لحظه داغ تر می شود.
پخش زنده اولین دور مناظره انتخاباتی کاندیداها و پخش روزانه برنامه های تلویزیونی از یک سو و فعال تر شدن ستادهای انتخاباتی و سفرهای تبلیغاتی نامزدها هم بر شور وشوق انتخابات افزوده است. در این میان گمانه زنی ها و انتشار نظرسنجی های مراکز معتبر وغیر معتبر نیز از پیشرو بودن آرای برخی کاندیداها حکایت می کند.
 
در حالیکه فضای سیاسی کشور هر روز انتخاباتی تر می شود برخی شخصیت های سیاسی گمانه زنی هایی را درباره نتیجه اولیه انتخابات ابراز می کنند. اظهارنظرهایی که غالبا مشابه است و از دو مرحله ای شدن انتخابات حکایت می کند. 
 
انتخابات در صورتی دو مرحله ای می شود که هیچ کدام از کاندیداها نتوانند ۵۰ درصد به علاوه یک رای را به دست بیاورند.
 
دو روز پیش، «غلامرضا مصباحی مقدم» سخنگوی جامعه روحانیت مبارز تهران گفت: حضور رئیسی و قالیباف با هم، انتخابات را قطعا به مرحله دوم می‌کشاند، چون آقایان رئیسی و قالیباف رأی ۱+۵۰ را با هم خواهند آورد.
 
‎وی درباره چرایی اعلام حمایت جمنا از رئیسی و قالیباف برخلاف هدف نخستش که معرفی یک نامزد برای انتخابات ریاست جمهوری بود، افزود: این حاصل یک تحلیل است، این تحلیل بر این مبنا شکل گرفت که اگر هر یک از دو کاندیدای جمنا در دور اول انتخابات ریاست جمهوری در صحنه بماند و دیگری انصراف دهد، پیروز نخواهد شد.
 
این فعال سیاسی اصولگرا یادآور شد: معتقدیم با حضور هر دو نامزد، انتخابات قطعا به مرحله دوم می رود؛ چون آقایان رئیسی و قالیباف رأی ۱+۵۰ را با هم خواهند آورد.
 
وی درباره نخستین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم نیز اظهار کرد: مناظره نخست نمی تواند نتیجه نهایی کار تلقی شود. ولی یک گام به پیش بود. این مناظره نشان داد که آقای جهانگیری در این عرصه پیشتازتر از آقای روحانی است و همین مسئله یک چالش برای آقای روحانی خواهد بود.
 
از گفته های مصباحی مقدم می توان چنین استنباط کرد که جبهه مردمی نیروهای انقلاب هم احتمال دارد از کاندیداهای خود درخواست کناره گیری نکند و اگر وضعیت به این منوال ادامه یابد اینگونه برداشت کرد که آنها می خواهند کار را به مرحله دوم بکشانند. طوری که هر کدام از دو کاندیدای اصولگر رئیسی و قالیباف توانستند بالای ۳۵ درصد آرا را به خود اختصاص دهند، به عنوان رقیب روحانی به مرحله دوم بروند و در مرحله دوم با تجمیع آرای اصولگرا که ممکن تر و محتمل تر است، رقیب را شکست بدهند.
 
عزت الله ضرغامی هم دیروز در توییتی، توصیه ای برای دور دوم انتخابات ریاست جمهوری به سازمان صدا و سیما کرده است. 
 
رئیس سابق سازمان صدا و سیما و عضو شورای عالی فضای مجازی در صفحه توییتری خود پیامی را خطاب به سازمان صدا و سیما در خصوص انتخابات آینده نوشته است.
 
 در پیام توییتر ضرغامی آمده است: ” رسانه ملی برای دور دوم برنامه ریزی کند! انتخابات با حضور رئیس جمهور مستقر تا به جال به دور دوم نرفته است. ولی این بار ظاهرا متفاوت است.
 
 این توییت که با لحنی محکم نوشته شده، نشان دهنده پیش بینی ضرغامی برای دور دوم ریاست جمهوری است. مرحله ای که به اذعان او یک طرف آن رئیس جمهور مستقر «حسن روحانی» خواهد بود.
 
اگر بپذیریم که انتخابات به دور دوم خواهد کشید علاوه بر رقابت «اصولگرا» – «اعتدالی، اصلاح طلب» یک رقابت درون گروهی بین دو کاندیدای شاخص اصولگرا نیز قابل فرض است. اینکه کدامیک خواهند توانست سبد رای خود را بزرگ تر و پرتر از آرای مردم بکنند و برای تغییر وضعیت موجود در رقابت با دولت مستقر برای تغییر وضعیت موجود تلاش کند.
 
با این حال در اردوگاه اصلاح طلبان- اعتدالیون کمتر سخنی از دومرحله ای شدن انتخابات مطرح است. آنها هرگز دوست ندارند در مرحله دوم با کاندیدای واحد اصولگرایان به رقابت بپردازند که در این صورت احتمال شکست بیشتر از رقابت در مرحله اول با ۶ کاندیدا است.
 
«حسین مرعشی» عضو حزب کارگزاران چندی پیش در گفتگویی گفته بود که «من احساس نمی کنم که انتخابات به دور دوم کشیده شود و به نظر من تکلیف انتخابات در همان مرحله اول مشخص خواهد شد. البته اصولگرایان دلشان می خواهد این اتفاق بیفتد، اما تا کنون هر چه آنها خواسته اند نشده است.»
 
 علیرضا رحیمی نماینده اصلاح طلب مجلس شورای اسلامی و عضو فراکسیون امید هم گمانه زنی مشابهی از شرایط انتخابات دارد و ضمن رد این مساله که ممکن است انتخابات ریاست جمهوری پیش رو دو مرحله ای شود، می گوید: اگر شرایط به همین شکل ادامه داشته باشد، انتخابات در دور اول پایان خواهد یافت و بعید به نظر می رسد انتخابات به دور دوم بکشد . به نظرم، روحانی در دور اول رأی لازم را خواهد آورد.
 
تعدد نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در این دوره و رقابت تقریبا نزدیک آن‌ها با یکدیگر احتمال کشیده شدن انتخابات به مرحله دوم را تقویت کرده است. این اتفاق اگر رخ دهد، دومین بار در تاریخ جمهوری اسلامی است که انتخابات ریاست جمهوری، دو مرحله ای می شود. اولین بار این اتفاق در انتخابات سال ۸۴ رخ داد. انتخاباتی که در مرحله اول آن اکبر هاشمی رفسنجانی با ۲۱ درصد آرا و محمود احمدی نژاد با ۱۹ و نیم درصد آرا به مرحله دوم راه یافته و نهایتا در سوم تیر آن سال، احمدی نژاد پیروز انتخابات شد. آن انتخابات هم مثل امروز با تعدد کاندیداها همراه بود. در واقع به غیر از احمدی نژاد و هاشمی رفسنجانی، در آن انتخابات محمد باقر قالیباف، علی لاریجانی، محسن مهرعلیزاده، مهدی کروبی، و مصطفی معین هم حضور داشتند.
 
براساس قانون انتخابات، انتخابات ریاست جمهوری با کسب اکثریت مطلق آرا است. ماده ۱۳ قانون انتخابات تاکید دارد که نامزد پیروز باید اکثریت مطلق آرا را به دست آورد و چنانچه در مرحله اول برای هیچیک از دواطلبان اکثریت مطلق حاصل نشد، انتخابات دو مرحله ای خواهد شد بدین معنی که دو نامزدی که بیشترین آرا در مرحله اول داشته اند در انتخابات مرحله دوم شرکت می کنند.اکثریت مطلق یا اکثریت تام از نظر لغوی به معنای «نصف بعلاوه یک یا تعداد آرایی که لااقل مساوی نصف به علاوه یک باشد» آمده است. در اصطلاح حقوقی نیز همانند معنای لغوی اکثریت مطلق به نصف بعلاوه یک کل نفوس یک گروه (اعم از حاضرین و غایبین) معنا شده است.
 
با توجه به تجربه انتخابات های گذشته، پیش بینی آرایش آرای مردم و گرایش عمومی به کاندیدا یا جریانی خاص در این زمان شاید زود باشد. دو مناظره زنده تلویزیونی هنوز در پیش است که می تواند نمودارهای نظرسنجی ها را دچار تغییر کند. از طرف دیگر موج های انتخاباتی که در چند روز آخر تبلیغات انتخاباتی ایجاد می شود نیز می توانند خیلی از گمانه زنی های حاضر را دچار تحول کنند. باید دید پیش بینی برخی اصولگرایان از دو مرحله ای شدن انتخابات درست از آب در خواهد آمد یا شرایط به نحوی رقم می خورد که یکی از کاندیداها در همان مرحله اول پیرو انتخابات خواهد شد؟
 
 
 
 
 
 
 
 
تابناک