شرق پرس: نبود متولی واحد گردشگری در مازندران یکی از مشکلاتی است که گریبانگیر این استان شده و چه خوب است که اتاق فکر گردشگری با مدیریت واحد تشکیل شده تا از یکهتازیها جلوگیری کند.
هر ساله بر آمار گردشگرانی که تعطیلات آخر هفته، ایام نوروز و تابستان را برای گذراندن اوقات فراغت انتخاب میکنند، افزوده میشود و این فقط مختص یک استان و کشور نیست بلکه اهمیت سفر در آشنایی با فرهنگهای مختلف و کسب تجارب گوناگون، بر همگان آشکار شده است.
جمهوری اسلامی ایران نیز از آن دست کشورهایی است که گردشگران زیادی را از نقاط مختلف جهان بهسمت خود میکشاند و از دلایل آن میتوان به افزایش وسایل ارتباط جمعی، امکان دسترسی آسان به اطلاعات حوزه گردشگری، برگزاری نشستها و دیدارهای مقامات مختلف ایرانی با سایر کشورهای دنیا و اعلام آمادگی برای میزبانی از گردشگران همچنین شرکت ایران در نمایشگاههای بینالمللی و جهانی برای ارائه آثار و توانمندیهای حوزههای مختلف اشاره کرد.
در این میان، هر استانی میکوشد تا ظرفیتهای خود را به سایر استانها معرفی کند تا زمینهای برای جذب بیشتر سرمایهگذار و گردشگر باشد.
استانهای شمالی و بهطور خاص استان مازندران با داشتن مواهب خدادادی از دشت و دریا گرفته تا کوه و جنگل و بهرهمندی از اماکن تاریخی و مذهبی بیشمار که آن را در زمره استانهای نخست در زمینه گردشگری قرار داده است؛ باعث شده تا هر ساله میزبان دهها میلیون مسافر و گردشگر باشد، بهطوری که در تعطیلات نوروز امسال، شاهد حضور بیش از ۱۰ میلیون مسافر در مازندران بودیم.
این سیل انبوه مسافر تنها در کمتر از یکماه، از طرفی یک فرصت استثنایی و بینظیر برای رونق اقتصادی مازندران است، زیرا بازار داغ رقابت بر سر اسکان مسافران و فروش اقلام و مایحتاج ضروری سفر بین فعالان این حوزهها ایجاد میشود.
از سوی دیگر، بار سنگین ایجاد امنیت و آرامش برای مسافران، مسئولان عضو ستاد خدمات سفر را به تلاش شبانهروزی وادار کرده و همه ذهن آنها را بر روی همین موضوع متمرکز میکند؛ زیرا مدیریت کردن ترافیک سنگین محورهای ورودی و خروجی استان مازندران و وجود جادههای پرحادثه که هر لحظه امکان رانش زمین، پرتاب سنگ، خارج شدن خودرو از مسیر اصلی و تصادفات زنجیرهای در آن میرود، بسیار نفسگیر است.
از طرفی نیز در برخی شهرهای مازندران مانند نوشهر، چالوس، تنکابن، رامسر، ساری و بهشهر شاهد ترافیک سنگین درونشهری بهویژه در اماکن گردشگری و توریستی بودیم که حتی منجر به درگیری لفظی و فیزیکی شده است.
نکته مهم دیگر در حوزه گردشگری مازندران این است که نهتنها هیچ تعادل زیرساختی بین شرق، غرب و مرکز مازندران در بخش گردشگری وجود ندارد بلکه زیرساختهای گردشگری نیز مطابق با انبوه مسافران و گردشگران نبوده و هنوز هم با نواقص زیادی روبهرو است.
یکی از دلایل مهم این آشفتگی و نبود تعادل، به نداشتن یک متولی و مدیریت واحد بازمیگردد که البته یک مشکل کشوری است اما در استان مازندران بیشتر خود را نشان میدهد؛ به عنوان مثال هنوز نقش اصلی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران در ستاد تسهیلات سفر به خوبی مشخص نیست و گویا فعالیت سایر اعضا از جمله تبلیغات اسلامی، هلال احمر، فرهنگ و ارشاد اسلامی، سپاه، نیروی انتظامی، راهور و راهداری و شهرداریها بیشتر از این سازمان بزرگ، خودنمایی میکند.
مدیریت واحد و داشتن یک متولی در بخش گردشگری باعث میشود تا اعضای یک گروه از یک اتاق فرمان کسب تکلیف کنند و از یکهتازی و تصمیمات عجولانه و بعضاً اشتباه که گاهی به از همگسیختگی یک مجموعه شهرستانی یا استانی منجر میشود، جلوگیری کند.
به نظر میرسد باید غرورهای کاذب، تلاش برای جمعآوری عملکرد جداگانه و زدن برچسب کمکاری به یکدیگر را کنار گذاشت و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در استان و ادارات متبوع آن در شهرستانها بهعنوان یک اتاق فکر و مدیریت واحد با بهکارگیری مشاورانی از ادارات عضو ستاد خدمات سفر، سکان کشتی گردشگری را بهدست بگیرند.
تجربه نشان داده است که اگر هر کاری با مشورت و همفکری آغاز شود، به نتیجه مطلوبی میرسد و از آنجا که در چنین شرایطی، تصمیمگیری با رأی اکثریت اتفاق میافتد، تمام مسئولیتها بهعهده همان گروه است و توبیخ یا تشویق همزمان برای یک مجموعه اتفاق میافتد.
در نوروز ۹۴، با وجود همه تلاشهای صورتگرفته از سوی ستاد خدمات سفر استان مازندران و بازدیدهای سرزده و روزانه استاندار مازندران و هیئت همراه از پایگاههای نوروزی و سطح شهر و مبادی ورودی و خروجی مازندران، اما مشکلاتی در بخش ارائه امکانات مانند افزایش قیمت چند برابری مایحتاج ضروری، مرکبات، سوئیتها و هتلها همچنین خرابی دستگاههای خودپرداز، ترافیک سنگین، نبود زیرساختهای لازم و حتی حداقلی در اماکن گردشگری بهویژه در بحث پارکینگ خودروها و سرویسهای بهداشتی، موجبات گلایهمندی مسافران نوروزی را فراهم کرده بود.
یکی از مسائلی که تبعات خود را بعد از خروج مسافران نشان میدهد، طبیعتی است که دستخوش آسیب شده است؛ شاخههای شکسته، آتشسوزی درختان و انتشار زباله در تفرجگاهها و در اعماق جنگل.
این چهره زشتی است که طبیعت زیبای مازندران بعد از هر نوروز و تابستان به خود میگیرد و نشان از غرور، بیتوجهی و بیفرهنگی انسان به طبیعت است که باوجود تبلیغات بسیار برای دوستی با طبیعت و احترام به آن، اما انگار گردشگران فقط میخواهند از طبیعت لذت ببرند و شاید رها کردن زباله نیز جزوی از تفریحات سالم! آنها محسوب میشود.
در این شرایط، مسئولان مازندرانی باید سهم بیشتری را از بودجههای هر چند اندکِ سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و حتی وزارت کشور مطالبه کنند؛ سهمی که از طرفی بتواند پاسخگوی نیازمندیهای جمعیتی باشد که کمتر از یکماه به اندازه حجم زباله یکسال مازندران، زباله تولید کرده و از آن بدتر در دل طبیعت رها میکنند و از طرفی بتواند زیرساختهای حداقلی حوزه گردشگری و راههای ارتباطی را ایجاد کند.
هرچند که حضور گردشگران نوروزی به رونق اقتصادی مازندران میانجامد اما پاکسازی تفرجگاهها، جمعآوری زباله و معدومسازی آنها و البته خسارتهای جادهای ناشی از عبور و مرور خارج از استاندارد خودروها مانند رانش زمین و ریزش کوه، نیاز به هزینههایی دارد که مهمانان ناخوانده بر استان مازندران تحمیل میکنند، لذا نیاز است تا دولتمردان نیز به این موضوع توجه داشته و در بودجههای ابلاغی و تخصیصی، چنین مواردی را لحاظ کنند.
تعطیلات نوروزی به پایان رسیده است و ستاد خدمات سفر مازندران نیز در ظاهر نفس راحتی میکشد اما میداند که تعطیلات دیگری در راه است و از همین حالا باید برنامهریزیهای مربوط به آن را آغاز کند.
به امید روزی که جادههای شمال کشور به مسیری بیخطر تبدیل شوند، گردشگری شمال از حالت سنتی به صنعتی ارتقا یابد و مسئولان نیز با فعال نگه داشتن ستاد خدمات سفر در طول سال و تشکیل اتاق فرمان با مدیریت واحد به فعالیت بپردازند و خسارتهایی که ناخواسته بر مازندران تحمیل میشود را از دولت مطالبه کنند.
آزاده بابانژاد-فارس