در مجلس دهم اولويت با مسايلي است كه ابعاد مختلف آن به لحاظ كارشناسي روشن شده و راه حل هاي مشخصي نيز براي رفع آن ها وجود دارد. به عبارت ديگر هم مساله و مشكل معلوم است و هم راه حلي براي آن وجود دارد.

الزامات و ضرورت های مجلس دهم

 

 

شرق پرس-سرویس سیاسی: کمتر از دو هفته دیگر مجلس جدید کار خود را آغاز خواهد کرد. در طول دوران پس از انقلاب مجالس مختلف تجربیات متفاوتی را از سر گذرانده و حاصل جمع این تجربیات اکنون پیش روی مجلس دهم است. تجربه چندین دوره نمایندگی مجلس شورای اسلامی می گوید برای آن که مجلس دهم بتواند به نحو شایسته و موثری، وظایف محوله در قانون اساسی را ایفا کند باید بتواند چند انتخاب راهبردی و استراتژیک داشته باشد:

 

۱- اولویت دادن به مسایل مردم به جای دامن زدن به مناقشات میان مجلس و دولت

 

یکی از شایع ترین اتفاقات در مجلس دامن زدن بر مساله وزن و جایگاه مجلس در برابر سایر قوا و درگیر شدن با مناقشات حاصل از اختلافات بی حاصل جایگاه محوری قوا در نظام تصمیم گیری است. امری که به نظر می رسد بیشتر یک مساله صنفی برای دولت و مجلس است.

 

حاصل این تمرکز درگیر شدن با موارد غیر مهم و ایجاد تنش در جامعه است که نتیجه ای جزء هدر رفت فرصت ها و منابع کشور ندارد. در راس بودن مجلس البته مهم است اما باید توجه داشت این در راس بودن از طریق اولویت حل مسایل مردم حاصل می شود نه ورود به مباحث حاشیه ای و گاهها پایان ناپذیر نقش دولت یا مجلس و غیره. بمجلس دهم باید به صورت مشخص چند اولویت اصلی از قبیل مساله بیکاری و ایجاد اشتغال، فساد، تامین اجتماعی، سلامت و ازدواج را به عنوان اولویت های اصلی خود اعلام و تلاش کند در طول دوران ۴ ساله برای حل این مسایل ایفای نقش کند.

 

آن چه در این میان حایز اهمیت است داشتن نگاه کارشناسی برای حل مسایل و پرهیز از راه حل های عوام فریبانه است. به همین خاطر به جد بر این باور هستم که در حل مسایل کشور باید صادقان مسایل و راه حل ها و پیامدهای احتمالی آن ها برای زندگی اجتماعی با مردم در میان گذاشته شود و از این طریق مشارکت آحاد جامعه در حل مشارکت اساسی فراهم شود.

 

به همین خاطر اولویت با مسایلی است که ابعاد مختلف آن به لحاظ کارشناسی روشن شده و راه حل های مشخصی نیز برای رفع آن ها وجود دارد. به عبارت دیگر هم مساله و مشکل معلوم است و هم راه حلی برای آن وجود دارد. مجلس باید اولویت اش این باشد که چرا عزمی برای حل این مسایل در کشور نیست.

 

نکته بسیار مهم این است که انجام این وظیفه مستلزم حفظ آرامش در جامعه است و پیش شرط توفیق مجلس برای پیگیری مسایل مهم جامعه حفظ آرامش در جامعه است. در یک محیط آرام است که امکان اتخاذ راه حل های عقلانی برای تحقق منافع ملی در کشور وجود دارد.

 

۲- اولویت نظارت بر قانون گذاری

 

در ادوار گذشته مجلس، ایفای نقش نمایندگی و مشارکت مجلس در امور کشور عمدتا متمرکز بر تصویب قوانین بوده است. همین مساله باعث پیدایش نظام حجیم و پیچده قانون گذاری شده است. به گونه ای که خود تعدد و تنوع قانون گذاری تبدیل به یک مساله اساسی برای کشور شده است. بخش عمده وقت مجلس صرف تصویب قوانینی می شود که بعد از زمان اندکی باید الحاقاتی به آن افزوده یا کاسته شود و همین نیز مساله را حل نکرده تا مدتی بعد قانون جدیدی درباره همان موضوع تصویب شود بدون این که تکلیف قانون قبلی معین شده باشد.

 

از همین رو به نظر می رسد در راستای ایفای نقش جهت حل مشکلات و مسایل کشور، تمرکز مجلس بر نظارت به جای قانون گذاری بتواند باعث مشارکت بهتر و موثرتر قوه مقننه شود. اگرچه ایفای این نقش ممکن است نیازمند اصلاحات در آیین نامه داخلی مجلس و برگزاری کم تر و البته هدفمند تر جلسات علنی باشد، اما این انتخاب راهبردی می تواند مسیر جدیدی را پیش روی قوه مقننه و نقش آن در کشور باز کند.

 

۳- نگاه بلند مدت در برابر کوته بینی

 

فقدان نظام حزبی در کشور و تحولات سیاسی ناشی از آن باعث شده منافع و اهداف آنی و زود گذر فعالیت های نمایندگان مجلس را تحت الشعاع قرار دهد. بسیاری از نمایندگان به خصوص نمایندگان شهرستانی این مساله را علی رغم میل خود دانسته و به نوعی تحت اجبار و فشار تن به این مساله می دهند.تلاش ها برای ایجاد تغییر در وضعیت نظام حزبی در عمل راه به جایی نبرده و به نظر می رسد ارجاع حل این مساله اصلاح وضعیت حزبی کشور نوعی پاک کردن صورت مساله باشد.

 

در این مورد به نظر می رسد پی گری طرح های از قبیل نظارت بر نمایندگان که مطالبه مقامات عالی کشور نیز بوده است نتایج بهتر و موثرتری داشته باشد. از همین رو به نظر می رسد مجلس دهم باید با جدیت طرح نظارت بر نمایندگان را در دستور کار خود قرار داده و آن را پیگیری کند.

 

۴- ضرورت اقناع عمومی

 

دلیل ناکامی بسیاری از تلاش ها در کشور عدم همراهی و مشارکت مردم در پیشبرد امور است که خود ناشی از عدم اقناع افکار عمومی و همراه نشدن آن ها با طرح های کلان است. بسیاری از طرح ها و راه حل ها در فضاهای بسته کارشناسی تنظیم می شود و حتی در مواردی که در باره موضوعی به صورت علنی در مجلس بحث می شود، به دلیل عدم زمینه سازی و آماده سازی افکار عمومی آحاد جامعه در موضوع مورد بررسی مشارکت نداشته و در اجرا نیز همراهی نمی کنند.

 

 اهمیت این مساله به حدی است که در بسیاری از مجالس سازوکارهای برای استماع مستقیم نظرات مردم توسط نمایندگان پیش بینی شده است. بنابراین توجه به اقناع و همراه سازی افکار عمومی یکی از شروط مهم موفقیت مجلس دهم خواهد بود.

 

با توجه به آن چه گفتم سعی خواهم کرد از همین طریق تحلیل خود را درباره مسایل کلان کشور، اولویت های پیش رو و راه حل های ممکن با نخبگان و عموم مردم در میان بگذارم.

 

دکتر کاظم جلالی

 

 

 

 

 

 

 

 

عصرایران