شرق پرس: بنا به تعاریف بین المللی، منطقه آزاد محدوده حراست شده بندری و غیر بندری است که از شمول برخی از مقررات جاری کشور متبوع خارج بوده و با بهره گیری از مزایایی نظیر معافیتهای مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمرکی، عدم وجود تشریفات زاید ارزی، اداری و مقررات دست و پاگیر و همچنین سهولت و تسریع در فرآیندهای صادرات و واردات با جذب سرمایه گذاری خارجی و انتقال فناوری به توسعه سرزمین اصلی کمک می نماید.

۶۰ درصد صادرات غیر نفتی کشور از مناطق ویژه اقتصادی صورت می گیرد

جعفر آهنگران که مدیر هماهنگی امور مناطق ویژه اقتصادی کشور است در مصاحبه ای که ۲۵ خرداد ماه و در جریان بازدید از منطقه ویژه اقتصادی دوغارون در ۲۲۵ کیلومتری جنوب شرقی مشهد انجام داد ؛ گفت: صادرات در مناطق ویژه اقتصادی کشور سه برابر واردات آن است و ۶۰ درصد صادرات غیر نفتی کشور از این مناطق صورت می گیرد.

وی همچنین در این باره بیان کرد : هم اکنون ۶۴ منطقه ویژه اقتصادی در کشور وجود دارد که بیش از ۱۵۰ هزار نفر در آنها مشغول کار هستند و۵۵۰ واحد تولیدی بزرگ، متوسط و کوچک در این مناطق فعال هستند که در سال گذشته ۳۰ میلیون دلار توسط سرمایه گذاران خارجی و ۱۲ هزار میلیارد دلار توسط سرمایه گذاران داخلی در این مناطق سرمایه گذاری شد.

آهنگران ادامه داد : در سال گذشته صادرات مناطق آزاد کشور ۱۵ میلیارد دلار بود و رقم واردات آن به چهار و نیم میلیارد دلار رسید.

آهنگران بیان داشت : پیشنهاد ایجاد مناطق ویژه اقتصادی جاسک، بوشهر، مهران، قصر شیرین، مریوان، اردبیل، اینچه برون، زابل، سرخس و دوغارون در شورای عالی مناطق آزاد در حال بررسی است.

لایحه ایجاد هفت منطقه آزاد و ۱۲ منطقه ویژه اقتصادی در مجلس اعلام وصول شد و این در حالی صورت می گیرد که هنوز این امر مخالفان و موافقان خاص خود را دارد .

موافقان این امر معتقدند تصویب این لایحه موجب تحقق اهداف بلند اقتصادی و جذب سرمایه گذار بیشتر می شود و راهی برای توسعه صادرات است و مخالفان نیز عدم دستیابی به اهداف موجود را موجب ناکارآمدی این امر می دانند و معتقدند در دنیا مرسوم است که با دادن امتیازات ویژه به مناطق آزاد مانند معافیت‌های مالیاتی و کم کردن تعرفه‌های گمرکی مواد خام، مسیر را برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان کالا تسهیل می‌کنند اما در ایران داستان به گونه‌ای دیگر است و این امتیازات بیشتر مورد سوءاستفاده سودجویان و واردکنندگان کالاهای مصرفی قرار می‌گیرد تا حدی که تراز تجاری این مناطق همیشه منفی بوده است‌.

آنان می گویند : کارنامه ۱۰ ساله بین سال‌های ۸۰ تا ۹۰ مناطق آزاد شاهدی بر این مدعاست و طبق آمار منتشرشده توسط شورای عالی مناطق آزاد تجاری- صنعتی و ویژه اقتصادی، میزان کل واردات در این ۱۰ سال ۵۴۳۳۵۳ میلیارد ریال و کل واردات ۳۲۶۹۳۱ میلیارد ریال اعلام شده است که این یعنی میزان واردات در مناطق آزاد شش برابر صادرات بوده است‌.

عدم هماهنگی مسئولان مازندران برای نهایی شدن بندرامیرآیاد بعنوان منطقه آزاد و کارشکنی های صورت گرفته در این امر و از طرفی مطرح شدن رقبای جدی مانند اینچه برون گلستان برای ایجاد یک منطقه آزاد جدید در شمال کشور , شرایط را به گونه ای کرد که ظاهرا باید با برخی محرومیت های همیشگی مازندران کنار بیائیم و شاهد توسعه سریع همسایگان باشیم.

با تمامی این اوصاف و پس از گذشت سه دهه از ایجاد مناطق آزاد؛ مازندران هنوز از منطقه آزاد تجاری محروم است. این اتفاق در حالی صورت می گیرد که مناطقی از مازندران و بالاخص بندر امیرآباد به لحاظ زیر ساختی شانسی برای معرفی به عنوان منطقه آزاد تجاری را دارد .

هر چند هنوز درمعرفی منطقه ای واحد به عنوان منطقه آزاد تجاری در مازندران اختلافات زیادی وجود دارد؛ اما در کشاکش این موضوع در لایحه تقدیمی دولت به مجلس که در سال گذشته صورت گرفت می توان نام اینچه برون در استان گلستان را ملاحظه کرد.اینچه برون تنها بندر منطقه آزاد در شمال کشور نخواهد بود ؛ زیرا بندر انزلی در گیلان نیز در سالهای گذشته به این امتیاز دست یافته است و این تنها مازندران است که با وجود موقعیت خوب جغرافیایی هنوز از این امکان بی بهره مانده است.

وارش