سید رحیم ابوالحسنی گفت: برگزاری انتخابات به صورت استانی چند مزیت دارد و اگر انتخابات آزاد برگزار شود، عیب چندانی ندارد. مزیت اول آن است که سطح مجلس را به لحاظ سرمایه انسانی بالا می‌برد.
وی با بیان اینکه منظور از سرمایه انسانی، تحصیلات، مهارت، سوابق، تخصص و شهرت اجتماعی است، اظهار کرد: برای اینکه نماینده‌ای رای بیاورد، علاوه بر اینکه باید در شهر خود رای داشته باشد، باید بتواند در سطح استان از سایر نماینده‌ها جلو بزند و نماینده‌ای که بتواند در سطح استان از سایر نماینده‌ها جلو بزند، قطعا نماینده ای است که دارای سوابقی است که بیش از دیگران شناخته شده است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: خوبی دوم این است وقتی انتخابات استانی شود، نمایندگانی که انتخاب می‌شوند چون به تنهایی و با شرکت در مجلس ختم و دعا نمی‌توانند رای بیاورند، مجبور می‌شوند به احزاب روی بیاورند. بنابراین انتخابات استانی گامی در جهت شکل گیری و نهادینه شدن احزاب سیاسی در کشور است.
دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران سپس به دلیل شکل نگرفتن احزاب در کشور اشاره کرد و گفت: چندیدن سال است می‌نالیم که چرا احزاب در کشور شکل نمی‌گیرد. برخی می‌گویند که مردم به احزاب بدبین هستند. برخی معتقد هستند که ما به لحاظ فرهنگی مشکل داریم و به احزاب بهایی نمی‌دهیم. برخی می‌گویند احزاب خائن هستند؛ خلاصه همه این حرف‌های غیرعلمی زده می‌شود اما شکل گیری یک نهاد به کارکرد آن بستگی دارد، هر گاه نهادی در جامعه کارکردی نداشته باشد، تشکیل نمی‌شود و اگر در برخی موارد شکل بگیرد، پایدار نمی‌ماند.
ابوالحسنی توضیح داد: اصولا در دنیا احزاب یا بر اثر توسعه اجتماعی جامعه شکل می‌گیرند یا بر اساس قانون انتخابات. از آنجا که در کشور ما توسعه اجتماعی و اقتصادی به مرحله ای که در آن اصناف و اتحادیه‌ها شکل بگیرند و منافع حرفه ای داشته باشند، نرسیده است پس طبیعتا باید احزاب را از طریق قانون انتخابات شکل دهیم.
وی با تاکید براینکه یکی از قانون‌های انتخابات که می‌تواند گام مثبتی برای تقویت احزاب باشد استانی شدن انتخابات مجلس است، خاطرنشان کرد: در این شرایط، کاندیداها برای رفتن به مجلس نیازمند احزاب می‌شوند چراکه احزاب می‌توانند هزینه‌هایشان در سطح استان را بپردازند و در سطح استان نیروی انسانی‌شان را تامین کنند و تبلیغاتشان را برعهده بگیرند.
او با بیان اینکه استانی شدن انتخابات مجلس، گام مثبتی برای تحقق آرزوی دیرینه ماست که علاقه‌مند به تشکیل احزاب هستیم، تاکید کرد: البته برای ما به عنوان یک کارشناس سیاسی فرقی ندارد این احزاب راست، چپ یا میانه رو باشند، بلکه معتقدیم احزاب با هر گرایشی باید در کشور شکل بگیرند.
استاد دانشگاه تهران استانی شدن انتخابات را برای توسعه استانی نیز مفید دانست و گفت: منافع و مطالبات شهروندان از سطح پیگیری موارد جزئی تبدیل به منافع کلان‌تر می‌شود و باعث می‌شود گامی در جهت توسعه استانها برداشته شود. ما معتقدیم اگر استانی توسعه پیدا کند، مناطق جزئی نیز توسعه می‌یابند به عنوان مثال وقتی در سطح یک استان شیوه تولید یا توزیعی یا شیوه مدیریتی تصحیح شود، خودبه‌خود مناطق کوچک‌تر نیز از این مزایا بهره‌مند می‌شوند.
از نظر ابوالحسنی استانی شدن انتخابات مجلس، قدرت نمایندگان را نیز بیشتر می‌کند. او خاطرنشان کرد: وقتی تمامی نمایندگان استانی متحد شوند، توانایی‌شان برای به دست آوردن مطالبات استانی بیشتر می‌شود و آن وقت دستگاه اجرایی خود را به تصمیمات آنها ملزم می‌داند. همچنانکه اکنون نمایندگان ادوار تاثیر بیشتری دارند. بنا براین قدرت نمایندگان یک استان در مجلس نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
وی ادامه داد: مزیت دیگر تحقق این امر این است که وحدت منطقه‌ای شکل می‌گیرد. متاسفانه اکنون انتخابات جزئی باعث شده بسیاری از شهرها با یکدیگر درگیر شوند و تضاد داشته باشند. حتی در درون یک شهر برخی طوایف و خانواده‌ها با هم درگیر می‌شوند اما وقتی انتخابات استانی شود، وحدت استانی در کشور شکل می‌گیرد.
ابوالحسنی همچنین استانی شدن انتخابات را باعث افزایش پاسخگویی نمایندگان در برابر وعده‌های انتخاباتی عنوان کرد و گفت: اگر احزاب در انتخابات حضور پیدا کنند، وقتی مجلسی تشکیل می‌شود معلوم است که در یک استان چه حزبی برنده شده است و همینطور این احزاب برای اینکه دور بعد دوباره رای بیاورد مجبور می‌شود منافع و خواسته‌های مردم را تامین کند و در برابر مردم پاسخگو باشد. بنابراین اینها سعی می‌کنند چند کار را انجام دهند، اول اینکه برای استانی که می‌خواهند از آن رای بگیرند، مطالعه، طرح و برنامه داشته باشند و همینطور سعی می‌کنند کاندیداهایی را معرفی کنند که توانایی پیگیری این طرح‌ها و برنامه‌ها و مطالبات مردم را داشته باشند. در این شرایط، ضمانت اجرایی برای عملکرد نمایندگان و مجلس شکل خواهد گرفت و نوعی پاسخگویی مجلس در برابر مردم به وجود می‌آید.
وی خاطرنشان کرد: اگر انتخابات حزبی شود و به سمت مجلس حزبی برویم، قطعا مجلس و احزاب برای کشور طرح و برنامه خواهند داشت، بنابراین طرح‌هایی که در مجلس بررسی می‌شود سنجیده‌تر خواهد بود. در حالی که تاکنون اوضاع اینگونه بود که هیچوقت یک نماینده نمی‌توانست حتی برای شهر خود هم طرح و برنامه داشته باشد اما قطعا یک حزب می‌تواند برای استان خود برنامه داشته باشد.
دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران نتیجه دیگر استانی شدن انتخابات را رونق گرفتن تشکل‌های صنفی خواند و تصریح کرد: من معتقدم استانی شدن انتخابات و رونق احزاب، منجر به شکل‌گیری تشکل‌های صنفی می‌شود، به عنوان مثال دیگر یک کشاورز دنبال این نیست که مشکلات گرمازدگی یا سرمازدگی اش را با یک نماینده حل کند، بلکه کشاورزان یک استان تشکیل یک تشکل می‌دهند و مشکلات به صورت طبقه‌بندی شده و حرفه ای پیگیری می‌شود.
ابوالحسنی به مشکلات این طرح نیز اشاره کرد و گفت: این طرح یک بدی کوتاه مدت دارد که فقط برای این دوره صادق است و آن اینکه اکنون احزاب فعالی نداریم. البته بنده معتقدم که در عرض ۹ ماه احزاب می‌توانند خودشان را جمع و جور کنند. اما به هر حال در شرایط کنونی احتمال دارد سازمان‌های شبه‌سیاسی شبه‌نظامی در انتخابات ورود پیدا کنند هست چون تنها نهادی که اکنون وجود دارد، تشکل‌های شبه‌نظامی شبه‌سیاسی است.
وی افزود: آسیب دیگر این است که در مناطق روستایی هنوز آمادگی برگزاری انتخابات با لیست را نداریم و در این شرایط امکان دارد که مقداری برای مردم تمیز نمایندگان سخت باشد.
استاد دانشگاه تهران به احتمال پایین آمدن سطح مشارکت مردم در انتخابات نیز اشاره کرد و گفت: از نظر بنده مشارکت ۶۰درصدی عاقلانه، عالمانه و موثر بهتر از مشارکت ۸۰درصدی‌ای است که سطح مجلس ناشی از آن پایین باشد.
ابوالحسنی در پایان اظهار کرد: در مجموع این طرح را برای منافع ملی و آنچه که عقل درازمدت ایجاب می‌کند یعنی برای سرنوشت و آینده کشور و استانها مثبت ارزیابی می‌کنم. البته امکان دارد دراین دوره جناح اصلاح طلب بازنده میدان شود اما استانی شدن انتخابات در درازمدت مفید خواهد بود.
مریم محمدپور-خبرآنلاین
