به رغم پیشرفت های محسوسی که در زمینه تحصیلات و مشارکت های اجتماعی زنان در کشور حاصل شده است، چرا زنان هنوز نتوانسته اند سهم شایسته ای از پست های مدیریتی و مشارکت های سیاسی و اجتماعی را به خود اختصاص دهند؟

zanan-jamee

 

 

شرق پرس-سرویس اجتماعی: شاید به اصطلاح ستون هر خانواده و جامعه ای مردان محسوب شوند و در این میان کمتر از زنان نامی برده شده زنانی که گاهی با وجود عدم توجهات در هر زمینه ای توانستند به بهترین شکل ممکن نقش آفرینی کنند. آنها پا به پای مردان حتی در سخت ترین شرایط همچون هشت سال دفاع مقدس نیز حضور داشتند.

 

 

با توجه به وضعیت جامعه ایران نخستین سؤالی که به ذهن متبادر می شود این است: به رغم پیشرفت های محسوسی که در زمینه تحصیلات و مشارکت های اجتماعی زنان در کشور حاصل شده است، چرا زنان هنوز نتوانسته اند سهم شایسته ای از پست های مدیریتی دولت را به خود اختصاص دهند.

 متاسفانه در ایران از این پتانسیل به خوبی بهره نگرفتند و زنان نه تنها در برخی مشاغل کنار گذاشته شدند از برخی حقوق اولیه خود محروم شدند. حالا بانوان کشورمان در عرصه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی حرفی برای گفتن دارند. آنها حتی در ورزش، با عدم امکانات توانستند مدال‌های درخشانی را از آن خود کنند اما باز هم مورد بی مهری قرار گرفتند. البته در تمامی کشورها این موضوع مورد توجه قرار گرفته.

مقام معظم رهبری درباره‏ی ارزش و حضور زنان در جامعه‏ی اسلامی ایران که بنیانگذار این حرکت را نیز امام خمینی رحمۀالله می‏دانند چنین می‏فرمایند: «در حقیقت باید گفت که بعد از انقلاب، از زن ایرانى تجلیل شده است. پیشقراول این تجلیل هم امام بزرگوار بود که با همه ی وجود براى زن ایرانىِ مسلمان ارزش و احترام قائل بود.

 همین بینش بود که موجب شد زنان کشور در انقلاب اسلامى سهم بزرگى را ایفا کردند؛ به طورى که اگر حضور زنان در نهضت انقلابى ملت ایران نمى‌بود، به احتمال زیاد این انقلاب به این شکل پیروز نمى‌شد؛ یا اصلاً پیروز نمى‌شد، یا مشکلات بزرگى در سر راه آن پدید مى‌آمد. بنابراین، حضور زنان مشکل‌گشا بود. در جنگ هم همین طور بود، در مسائل دیگر از اوّل انقلاب تا به‌حال هم همین‌گونه بوده است. بنابراین، تلاش زیادى شده است.

 

زنان در سیاست؛ به روایت آمار

 بر طبق آمارهای موجود، میزان مشارکت زنان در سمت سخنگوی پارلمان، از ۱۴.۲ درصد در سال ۲۰۱۲، به ۱۴.۸ درصد در سال ۲۰۱۳ رسیده است. میزان مشارکت زنان در هیئت مدیره مجلس نیز بالغ بر ۲۶.۵ درصد بوده است. در اخبار جدیدی که در خصوص «پیشرفت زنان در عرصه مشارکت سیاسی پیرامون طرح نقشه جایگاه زنان در سیاست» در پنجاه و هشتمین اجلاس کمیسیون مقام زن توسط نهاد زنان ملل متحد و اتحادیه بین‌المجالس مطرح شده ، خاطر نشان شده است که به‌رغم پیشرفت‌هایی که در این زمینه صورت پذیرفته، اما در عمل، شاهد هستیم که سقف شیشه‌ای و نامرئی بر سر راه پیشرفت زنان در عرصه سیاست و نیل به بالاترین سطوح مشارکت سیاسی وجود دارد.

 

 جان هندرا؛ قائم مقام مدیر اجرایی نهاد زنان ملل متحد با بیان این مطلب ادامه می‌دهد: در رابطه با ارتقای جایگاه زنان در عرصه مشارکت سیاسی؛ برگزاری انتخابات در کشورها، به عنوان یک امر بسیار مهم قلمداد می‌شود. مشارکت و نقش زنان هم به عنوان رأی‌دهنده و به عنوان کاندیدای شرکت‌کننده در انتخابات، بسیار حایز اهمیت است.

 

میزان مشارکت زنان در قوه مجریه و برای حضور در مناصب وزارتی، بالغ بر ۱۷.۲ درصد است

 

وی با بیان اینکه نقشه جایگاه زنان در سیاست نشان می‌دهد که زنان می‌توانند در طول زمان به پیشرفت‌های زیادی نایل شوند، اذعان می‌دارد: بنا به آخرین اخبار ارائه‌شده در سال ۲۰۱۴، در حال حاضر، میزان مشارکت زنان در قوه مجریه و برای حضور در مناصب وزارتی، بالغ بر ۱۷.۲ درصد است؛ این در حالی است که این میزان در سال ۲۰۰۸، حداکثر ۱۶.۱ درصد بود.

 

 
موانع مشارکت زنان شامل موارد زیر می باشد:

۱-حاکمیت و غالب بودن تفکر مردانه در انتخاب مدیران و برنامه ریزان و سیاست گذاری و برنامه ریزی در سطح کلان (عامل فرهنگی)

۲-عدم باور جامعه به توانایی زنان در اداره امور در صحنه های مدیریتی، سیاست گذاری و برنامه ریزی در سطح کلان (عامل فرهنگی)

۳- نبود امکان استفاده از فرصت های شغلی برابر در مقایسه با مردان در تصدی پست ها و مشاغل رده بالای سازمانی (عامل اجتماعی)

۴- ساختار مردانه عرصه های مدیریتی و سیاست گذاری و برنامه ریزی و نبود انعطاف آن با نقش های مختلف زنان (عامل اجتماعی)

۵-حاکمیت تفکر سنتی مرد سالاری در جامعه(عامل فرهنگی)

۶- فقدان الگوهای مناسب در عرصه های مدیریتی و سیاست گذاری بر زنان.

۷- ضروری ندیدن استفاده از زنان در مشاغل بالای مدیریتی (عامل فرهنگی)

نتایج همه این تحقیقات گواه بر وجود تعصب در مقابل زنان در سازمان ها است. بنابراین در الگوهای رفتاری یکسان زنان و مردان نباید مسأله جنسیت مطرح شود.

با ورود به برنامه چهارم توسعه تقویت رویکرد جنسیتی در این برنامه بایدها و نبایدهای این برنامه را به شرح زیر می توان دانست:

دغدغه ها و چالش ها

درحال حاضر عمده ترین چالش های موجود را می توان به شرح زیر دانست:

۱-نرخ فعالیت جامعه در سال ۱۳۸۰ چیزی در حدود ۳۷ درصد بوده است. دراین میان گروه زنان در سال ۱۳۸۰ نرخ فعالیت بسیار پایینی نزدیک به ۱۱ درصد دارند.

۲- امروزه زنان از محدوده سنتی نقش های خود درجامعه خارج شده و خواهان افزایش مشارکت اجتماعی و فرهنگی خود هستند.

۳- پایین بودن نرخ های مشارکت فعالیت و اشتغال زنان درکل اقتصاد کشور، پوشش های بیمه ای آنان را بسیار محدود کرده است.

۴-طی سال های اخیر نسبت به پذیرفته شدگان دختر در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی به کل پذیرفته شدگان همواره افزایش یافته است. به نظر می رسد که نبود تناسب میان آموزش های آتی پذیرفته شدگان و کارکردهایی که جامعه برای ایشان در نظر گرفته است می تواند باعث ناهنجاری هایی درجامعه شود.

۵-با توجه به آمارهای موجود درصد منتخبان زن در مجلس در سال های پس از انقلاب نسبت به پیش از انقلاب به مرور تمایل زنان برای تصمیم گیری های کشوری افزایش یافته است.

۶-زنانه شدن فقر یکی از معضلاتی است که به دلیل پایین بودن میزان مشارکت اقتصادی زنان و درنتبجه پایین بودن سطح در آمد در این گروه و وابستگی اقتصادی زنان به مردان، بروز
کرده است.

۷-افزایش جرائم در بین زنان به علت حاکم بودن سنت های نادرست اجتماعی، نرخ پایین فعالیت زنان، پوشش ناکافی خدمات تأمین اجتماعی، پایین بودن سطح آگاهی ها، عدم تناسب، بین آموزش وسطح انتظارات جامعه و .. زمینه ساز این موضوع بوده است.

 

 

 

 

 

 

منبع: تابناک