موضوع احیای اراضی منابع ملی و دولتی(بانک زمین) در شرق مازندران از سال 71 تاکنون عنوان می‎شود، این اراضی از زاغمرز در بهشهر تا شهرستان گلوگاه به وسعت 18 هزار و 300 هکتار است که بیش از 12 هزار هکتار آن به‎دلیل واقع شدن در منطقه حفاظت‎شده میانکاله، به دامان محیط زیست مازندران بازگشت.

سرنوشت اراضی بانک زمین در شقر مازندران از اقدام تا عمل

شرق پرس-سرویس اقتصادی: شرکت توسعه و عمران اراضی کشاورزی معروف به «بانک زمین» در سال ۷۱ توسط بانک کشاورزی که در امر تسهیلات بخش کشاورزی پیش‌گام است، فعالیت‎های خود را آغاز و در سال ۸۵ نیز با هدف کمک به اشتغال و به‌کارگیری نیروهای متخصص در بخش‌های مختلف کشاورزی و آب و خاک، همچنین احیا و ساماندهی اراضی ملی با همکاری مهندسان و متخصصان علوم کشاورزی و نیرو، همچنین واگذاری اراضی ملی از طریق اجاره به شرط تملیک،گام در راه نوینی نهاده است که اگر دولت بتواند به هدف و دورنمای ترسیم‌شده دست یابد، تحول همراه با پیشرفت در بخش کشاورزی ایجاد می‎شود.

این مهم، دارای قواعد و آیین‎نامه اجرایی قانونی در احیا و واگذاری اراضی ملی و دولتی است که هم‌اکنون گام‎هایی در استان‎هایی از جمله آذربایجان شرقی، بوشهر و مازندران صورت گرفته است.

قبل از راه‌اندازی شرکت بانک زمین، بخش عمده‎ای از اراضی ملی و دولتی توسط مردم بومی در کارهای مختلف کشاورزی نظیر باغ‎داری، دامداری، اراضی شالیزاری، گندم‎زاری یا مرغ‌داری استفاده می‎شد و اکنون با قوت گرفتن اجرای طرح احیا و واگذاری اراضی بانک زمین، بهره‎برداران قدیمی نسبت به این فعالیت دولت معترض هستند.

آنها معتقدند که خود نیز در حال بهره‎برداری از زمین‌های کشاورزی هستند و اگر دولت بخواهد این زمین‌ها را ساماندهی و احیا و در نتیجه واگذار کند؛ ممکن است به دست افراد دیگری بیفتد.

این موضوع در مازندران به‎ویژه در شرق این استان از روستای زاغمرز در بهشهر تا بخش غربی شهرستان گلوگاه، سال‎های سال است که مورد توجه بوده، اما قدمی اساسی و اقدامی عملی برداشته نشده است.

 نگرانی بهره‎برداران نسبت به طرح بانک زمین

آنچه در جلسات مختلف در پاسخ به نگرانی بهره‎برداران فعلی عنوان می‎شود، این است که اراضی بانک زمین به افراد بومی، فاقد زمین یا فارغ‎التحصیلان بیکار بخش کشاورزی واگذار می‎شود، اما معارضان این طرح همچنان نارضایتی خود را اعلام می‌دارند و گویا به دلیل تقاضاهای بی‎شمار افراد غیربومی و بعضی افراد صاحب نفوذ است که کشاورزان فعلی به‎نوعی نسبت به وعده‎های دولت در این زمینه بی‎اعتماد بوده و تردید دارند.

به نظر می‎رسد که توجه دولت به موضوع عنوان‎شده باید بسیار بیشتر از احیا و ساماندهی اراضی باشد، زیرا وجود روحیه کار و تلاش و رضایت‎مندی از فعالیت، توان مضاعفی را نیز در کشاورزان ایجاد می‎کند.

هر چند که در جلسات مختلف شاهد حضور نمایندگانی از بهره‎برداران فعلی اراضی ملی و دولتی هستیم که از سالیان دراز کشت و کار بر روی این اراضی سخن گفته و خواستار دفاع از حق خود هستند و حتی دولت نیز به آنها اطمینان داده، اما هنوز نیز نگرانی‎هایی از سوی بهره‎برداران بومی وجود دارد.

ضرورت تسریع در تعیین تکلیف اراضی بانک زمین

در پایان هفته گذشته بود که رئیس سازمان امور اراضی وارد مازندران شد تا هم به مناسبت سال نو دیداری با مدیران امور اراضی سراسر استان داشته باشد و هم درباره حساسیت و اهمیت تلاش برای احیا و واگذاری اراضی ملی و دولتی با آنها صحبت کند.

قباد افشار در نشستی به همین منظور، با اشاره به اینکه مازندران نسبت به سایر استان‎ها از ضریب کشت بالایی برخوردار است، از مدیران امور اراضی خواست تا به پیگیری بیشتر و به‎کارگیری تجربیات و علوم روز، در راستای احیا و ساماندهی اراضی ملی با هدف دست‎یابی به تولید دو برابری محصولات کشاورزی در این استان بپردازند.

وی خواستار تعیین تکلیف حدود ۷ هزار هکتار از اراضی بانک زمین در میانکاله و احیا و واگذاری آن به افراد واجد شرایط شد.

استاندار مازندران نیز با اشاره به اینکه ساخت گلخانه در اراضی بانک زمین بهشهر یکی از مصوبات سفر سال گذشته رئیس جمهور به مازندران است، از برنامه‎ریزی برای واگذاری ۳۰۰ هکتار از اراضی ملی برای توسعه ناحیه صنعتی گلوگاه گفت و اینکه باید تلاش کنیم تا کار جهادی و ماندگار در این زمینه صورت بگیرد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران نیز به فارس، گفت: ساخت گلخانه در ۵۰ هکتار از اراضی بانک زمین بهشهر آغاز شده و احیای اراضی در روستای امیرآباد نیز به‌زودی انجام می‎گیرد.

دلاور حیدرپور اظهار کرد: واگذاری ۳۰۰ هکتار از اراضی بانک زمین در گلوگاه برای توسعه ناحیه صنعتی این شهرستان نیز در دستور کار قرار گرفته، بخشی از اراضی بانک زمین در بهشهر برای فعالیت‌های صنعتی متناسب با بخش کشاورزی پیش‌بینی شده و البته یک‎هزار هکتار نیز برای شیلات در نظر گرفته شده است.

وی اعتبار اولیه و مصوب برای پروژه احیای اراضی ملی و دولتی بهشهر را ۱۲۰ میلیارد تومان اعلام کرد.

 تصمیم‎گیری نهایی تا یک‌ماه آینده

مدیر امور اراضی مازندران نیز به فارس گفت: در مورد اراضی میانکاله تا یک‌ماه آینده تصمیم‎گیری نهایی انجام می‎شود و در حال حاضر، سازمان جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت مازندران باید کار مطالعاتی داشته باشند.

علی‌رضا دوستی‌ایرانی افزود: سازمان صنعت، معدن و تجارت و شرکت شهرک‌های صنعتی مازندران، خواهان دریافت بخشی از اراضی بانک زمین میانکاله برای توسعه ناحیه صنعتی گلوگاه هستند که در این زمینه موافقت شده است.

رسیدن پای بانک زمین به قرارگاه اقتصاد مقاومتی

به گزارش فارس، پای اراضی بانک زمین به جلسه قرارگاه اقتصاد مقاومتی مازندران نیز باز شد و روز گذشته علی پارسا رئیس سازمان مدیریت و برنامه‎ریزی مازندران، گفت: در شرق مازندران سال‌ها است که از اراضی بانک زمین صحبت می‌شود، اما هنوز کاری انجام نشده است، در حالی‎که اگر این موضوع با موفقیت به سرانجام برسد، یک تحول محسوس در کشاورزی مازندران و هم‎راستا با اقتصاد مقاومتی ایجاد می‎شود.

موضوع احیای اراضی منابع ملی و دولتی در بهشهر از سال ۷۱ تاکنون عنوان می‎شود، این اراضی از زاغمرز در بهشهر تا شهرستان گلوگاه به وسعت ۱۸ هزار و ۳۰۰ هکتار است که بیش از ۱۲ هزار هکتار آن به‎دلیل واقع شدن در منطقه حفاظت‎شده میانکاله، به دامان محیط زیست مازندران بازگشت.

در واقع ۹ هزار هکتار از اراضی بانک زمین شامل خشکی بوده و اکنون این میزان به ۶ هزار و ۳۰۰ هکتار کاهش یافته که بخش آبگیر آن به جمع منطقه حفاظت‎شده میانکاله پیوست.

 اکنون زمان اقدام و عمل است

با نگاهی به صحبت‎های مسئولان و آنچه در واقعیت شاهد آن هستیم، باید نتیجه گرفت که دولت نیازمند عزم جدی در قدم نهادن در این راه بزرگ و زیربنایی است، در نظر گرفتن حقوق افراد بومی و تعهد دولت در اصلاح و احیای اراضی بانک زمین با تقبل ۸۵ درصد هزینه‎ها و جلب اعتماد مردم، به هموار شدن مسیر پیش رو کمک می‎کند.

با توجه به اینکه بیش از دو دهه از موضوع احیای اراضی ملی و دولتی در بهشهر می‎گذرد و اکنون دولت وعده‎های امیدوارکننده و شیرینی را به کشاورزان نوید می‎دهد و از طرفی نیز دستکم در دو سال گذشته جلسات متعددی درباره اراضی بانک زمین بهشهر و تعیین تکلیف آنها در سطوح مختلف برگزار شده و مسئولان نیز هم به راهکارها و بایدها و نبایدها و هم به حساسیت‎های بومی در این زمینه آگاه هستند، لذا چیزی برای تعلل نمانده و اکنون زمان اقدام و عمل است.

آزاده بابانژاد

فارس