انجیر گیاهی دارویی است که از برگ، چوب و میوه‌اش می‌توان استفاده کرد و در انواع مختلف در گلوگاه قابل‌کشت است که وجود صنایع تبدیلی می‌تواند تأثیر بسزایی در رشد اقتصادی شرق مازندران داشته باشد.

انجیر گلوگاه ؛ از سود دهی فراوان تا تبدیل شدن به برند ملی

 

شرق مازندران: شهرستان گلوگاه در شرقی ترین نقطه مازندران در تولید انجیر مرغوب دارای رتبه برتر کشور است و به مهد انجیر مرغوب ایران لقب یافته است که سالانه بین ۸۰۰ تا هزار تن تولید انجیر در فصل برداشت این محصول در دو ماه مرداد و شهریور دارد که با توجه به اهمیت محصولات بومی هر منطقه در مسئله اقتصاد مقاومتی اما تا کنون این محصول کشاورزی خوشمزه شهرستان گلوگاه سهمی در صادرات ندارد!

 

سومین جشنواره انجیر گلوگاه با عنوان “جشنواره مرغوب‌ترین انجیر ایران در گلوگاه” به پایان رسید اما دغدغه‌های مردم برای ایجاد صنایع تبدیلی و اشتغال دائم در منطقه همچنان پابرجا است.

 

شهرستان گلوگاه به دلیل دارا بودن شرایط آب و هوایی مدیترانه‌ای و همچنین وجود نوع انجیر بومی، دارای مرغوب‌ترین انجیر ایران است که این مرغوبیت و درآمدزایی از این میوه بهشتی تنها به دو ماه از سال خلاصه می‌شود و جوانان این دیار که از بیکاری رنج می‌برند تنها دو ماه از سال را می‌توانند از این میوه درآمدزایی کرده و مابقی سال را بیکار بوده و یا همچون گذشتگان به دکل بندی، کشاورزی و شغل‌های فصلی دیگر روی می‌آورند.

سالانه مقادیر فراوانی از محصولات باغی و کشاورزی به علت نبود صنایع تبدیلی و تکمیلی تبدیل به ضایعات می‌شود، بر همین اساس ایجاد و گسترش صنایع تبدیلی یک ضرورت غیرقابل‌انکار است که در شهرستان گلوگاه به‌عنوان شرقی‌ترین شهر مازندران به دلیل بالا بودن سطح بیکاری با توجه به دارا بودن ظرفیت‌های مختلف در تولید انجیر باید موردتوجه قرار گیرد.

فراهم کردن زمینه‌های مختلف برای رونق اقتصادی از این میوه انجیر از خواسته‌های مهم مردم و مسئولان گلوگاه است که در همین راستا اصغر کلبادی یکی از شهروندان گلوگاهی با اشاره به کیفیت بالای انجیر گلوگاه به مهر می‌گوید: انجیر گلوگاه در کل کشور بی‌نظیر است اما متأسفانه چون در زمان کمی برداشت می‌شود تنها در همین فصل تابستان جوانان ما دارای شغل هستند.

وی می‌گوید: گلوگاه از نظر اشتغال‌زایی فقیر است اما وجود میوه انجیر به‌عنوان یکی از میوه‌های مهم این شهرستان باید احداث کارخانه برای تولید کمپوت، مربا و شیره انجیر در دستور کار قرار گیرد تا جوانان ما در طول سال د دارای شغل بوده و از ناهنجاری‌های اجتماعی جلوگیری شود.

مرضیه محمودجانلو هم از دیگر شهروندان گلوگاهی با اشاره به تولیدات فراوانی که از انجیر به دست می‌آید به مهر گفت: تولید کمپوت، مربا و شیره انجیر، شربت انجیر، آش انجیر و… مهم‌ترین تولیداتی است که توسط انجیر و به سورت محلی توسط بانوان ما در منازل تهیه می‌شود که ایجاد یک شرکت برای تولید این محصولات و اشتغال‌زایی برای جوانان می‌تواند کمک‌کار ما باشد.

وی بابیان اینکه بسیاری از جوانان ما به دلیل فراهم نبودن شغل مناسب در شهرستان به دکل بندی روی آورده‌اند و کشته‌های فراوانی در دکل بندی دادیم که اگر همین شرکت‌ها فعال شود بسیاری از این جوانان در شهر و دیار خودمان هستند و برای یک‌لقمه‌نان به شهر و کشور غریب نمی‌روند و با مشکلات کاری و مرگ و بیماری دست‌وپنجه نرم نمی‌کنند.

وی با اشاره به اینکه در جشنواره‌های گذشته قول‌هایی برای احداث تعاونی زنان خانه‌دار از سوی مسئولان داده شد اما عملیاتی نشد، گفت: امیدواریم این شرکت تعاونی‌ها شکل‌گرفته و با فعال شدن بانوان و جوانان برای تولید محصولات محلی و بومی، مشکلاتی همچون طلاق و بیکاری از این شهرستان رخت بربندد.

 

انجیر منبع اثر و سود فراوان اقتصادی است و هیچ میوه‌ای مانند انجیر سوددهی ندارد

فرماندار گلوگاه هم به  مهر گفت:‌ گلوگاه خارج از حریم جاده است و شناساندن آن به مردم استان و کشور از برنامه‌های مهمی است که دنبال می‌شود و یکی از اهداف مهم این جشنواره هم شناساندن گلوگاه و انجیر گلوگاه به مردم استان و کشور است.

محمدرضا تباکی افزود: اخذ برندهای خاص برای شهرستان، جذب سرمایه‌گذاران در صنایع تبدیلی و توسعه باغات، معرفی شهرستان و جاذبه‌ها و پتانسیل‌های مختلف آن، ثبات شغلی و تبدیل شغل فصلی به شغل پایدار در بخش انجیر، فعال کردن تعاونی‌های بانوان روستایی و عملیاتی کردن شعار سال در عمل از مهم‌ترین اهداف این جشنواره بوده است.

وی ادامه داد: سرمایه‌گذاران با استفاده از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری و منابع و مواهب الهی و طبیعی می‌توانند سرمایه‌گذاری مناسبی انجام دهند و باغداران و کشاورزان هم در توسعه باغات انجیر تلاش کنند که در همین راستا ۱۵۰۰ اصله نهال انجیر رایگان در بین مردم توزیع شد.

فرماندار گلوگاه بابیان این موضوع که انجیر در فصل تابستان و در دو بازه زمانی مرداد و شهریورماه و در این مدت خاص باردهی و میوه دارد که تاکنون در ایجاد شغل فصلی در دو ماه بسیار مؤثر بوده است، یادآور شد: تولید انجیر در گلوگاه برای مردم درآمدزایی خوبی هم داشته است اما این بازه زمانی کوتاه است که باید با ایجاد صنایع تبدیلی و کارخانه که در دست بررسی و اقدام است اشتغال دائم در این بخش ایجاد شود.

تباکی ادامه داد: بر اساس تحقیقات انجام‌شده حتی انجیر کال هم دارای خاصیت است و مورداستفاده قرار می‌گیرد که به‌صورت پودر به بازار عرضه می‌شود که این ظرفیت در شهرستان گلوگاه به دلیل همان نبود صنایع تبدیلی در شرایط فعلی وجود ندارد.

وی گفت: روزانه حدود ۷۰ تن انجیر از باغات گلوگاه برداشت می‌شود و به خارج از شهر و استان صادر می‌شود که باید با رشد و تولید انبوه این محصول و محصولات جانبی در بخش صادرات فعال شویم.

تباکی افزود: با تشویق جهاد کشاورزی، ۳۵ هکتار از  اراضی کشاورزی و باغی در اراضی شیب‌دار گلوگاه به زیر کشت انجیر رفته است و با توجه به اینکه کاشت درختان انجیر به‌صرفه است و احتیاج به سم، آب و نگهداری سخت و طولانی نیست و همچنان درخت مقاومی است باید ترویج شود.

فرماندار گلوگاه با اشاره به اینکه انجیر منبع اثر و سود فراوان اقتصادی است و هیچ میوه‌ای مانند انجیر سوددهی ندارد، یادآور شد: در جشنواره‌های گذشته تأسیس شرکت تعاونی زنان روستایی قول داده شد که باقوت در حال پیگیری آن هستیم تا مشکلات بانوان ما در این زمینه رفع شود.

وی گفت: سازمان‌های مردم‌نهاد هم با رغبت فراوان علاقه‌مندی خود را برای زیر کشت بردن و کاشت درختان انجیر در مناطق مختلف اعلام کرده‌اند و همان‌طور که بیش از ۵ کیلومتر از مناطق بالادست گلوگاه تا توسکا چشمه توسط پدر انجیر گلوگاه علی‌اکبر ایران‌نژاد در طول سالهای مختلف به کاشت درختان انجیر اختصاص یافت؛ امروزه هم سازمان‌های مردم‌نهاد آمادگی این کار را در مناطق مختلف دارند تا زمین بایر و بلااستفاده در گلوگاه وجود نداشته باشد.

 

نهالستان انجیر و ترویج کشت انجیر در دستور کار قرار گیرد

روزبه خادملو یکی از کارشناسان جهاد کشاورزی گلوگاه نیز در سخنانی گفت: اراضی گواهی‌شده جهاد کشاورزی و نهالستان انجیر نداریم تا بتوانیم با سرعت بیشتری نسبت به ترویج کشت نهال انجیر در مناطق مختلف اقدام کنیم که باید این مشکل رفع شود.

وی افزود: انجیر گیاهی است که به تنش‌های آبی مقاوم است و با توجه به اینکه در مناطق ما مشکل کم‌آبی در سال‌های اخیر فراوان شده است لذا انجیر گیاه مناسبی برای توسعه باغات است.

خادملو گفت:‌ مهم‌ترین ضعف ما در این بخش پراکندگی باغات انجیر بوده است که باید این باغات منسجم شده و با توجه به تولید اقتصادی و درآمدزای انجیر، باغات منسجم ایجاد شود.

وی ادامه داد: ۳۵ هکتار باغ انجیر در قسمت‌های میان‌بند گلوگاه داریم و تلاش داریم تا کشت انجیر در باغات و اراضی شیب‌دار در کنار باغ انار و سیاه ریشه رواج یابد که تاکنون ۱۵۰۰ اصله نهال رایگان برای این امر توزیع‌شده است.

فرجی از دیگر کارشناسان جهاد کشاورزی و مسئول خدمات کشاورزی توسکا چشمه هم طول عمر درخت انجیر را بالای صدسال عنوان کرد و بیان داشت: انجیر از ۳ سالگی میوه می‌دهد و اگر از نظر علمی هدایت شود می‌تواند در رشد اقتصادی تأثیر فراوان داشته باشد.

وی گفت: انجیر مقاوم به آفات و بیماری‌ها، تغذیه و کنش‌های محیطی است و با توجه به اینکه باغ مرکبات در ۲۵ سالگی پیر می‌شود اما انجیر باگذشت زمان بهتر و مطلوب‌تر می‌شود.

یکی از راهکارهای بهبود بخش کشاورزی، توسعه صنایع تبدیلی (صنایعی که با کمک آن می‌توان بخشی از محصولات زراعی و باغی را با کاربرد روش‌های فیزیکی و شیمیایی تغییر وضع داده و بدین‌وسیله ماندگاری این محصولات را بیشتر و مصرف و عرضه آن را، مناسب‌تر کرد و در رونق اقتصادی مؤثر بود) در هر منطقه است که می‌تواند اشتغال‌زایی فراوانی در پی داشته و موجب رونق کار و تلاش در مناطق مختلف شود.

شهرستان گلوگاه نیز ازجمله مناطق دارای پتانسیل فراوان در بخش کشاورزی است که میوه انجیر آن شهرت استانی و ملی دارد و مردمان سخت‌کوش و پرتلاش این دیار علی‌رغم محدودیت‌ها و مشکلات فراوان، باوجود شرایط اقلیمی مناسب، وضع مطلوبی برای کشاورزی و تولید انجیر در این منطقه ایجاد کرده‌اند.

 

انجیر گلوگاه به برند ملی تبدیل شود

مدیر جهاد کشاورزی گلوگاه به  مهر می گوید: انجیر نماد باغبانی و تولید ارگانیک و محصول سالم برای شهرستان گلوگاه است که تولیدی بین ۸۰۰ تا یک هزار تن انجیر در دو فصل مرداد تا شهریورماه در این شهرستان بیانگر فراوانی این محصول و تولید انبوه آن است و باید انجیر گلوگاه به برند ملی تبدیل شود.

رضا پورفلاح بابیان اینکه صنایع تبدیلی و تکمیلی پس از تولید محصولات کشاورزی به‌عنوان حلقه‌های نهایی در تکمیل زنجیره تولید محصولات و فرآورده‌های سالم کشاورزی نقش حیاتی و اساسی ایفا می‌کند، یادآور شد: انجیر گیاهی دارویی است که از برگ، چوب و میوه‌اش می‌توان استفاده کرد و در انواع مختلف انجیر سفید، سیاه، سبز و گلابی (۴ فصل) در شهرستان گلوگاه قابل‌کشت و تولید است که وجود صنایع تبدیلی می‌تواند تأثیر بسزایی در رشد اقتصادی مردم منطقه داشته باشد.

وی می‌گوید: ۱۱۵ هکتار باغات انجیر در گلوگاه وجود دارد که حدود ۸۵ هکتار بارور و مابقی بوستان انجیر بوده و نابارور بوده و در حال تبدیل‌شدن به باغ است که در بین یکتا سه سال عمر دارند.

به گزارش مهر، پورفلاح با اشاره به اینکه علی‌اکبر ایران‌نژاد  پدر انجیر گلوگاه در مدت ۲۰ سال گذشته، پنج هزار اصله درخت انجیر کاشته است و هم‌اکنون بین ۶۰۰ تا ۶۵۰ اصله از این درختان باقی‌مانده است و بارور است، گفت: سومین جشنواره انجیر گلوگاه در بخش‌های مختلف کشاورزی، فرهنگی، هنری و … برگزار و تلاش شد تا این جشنواره توانمندی‌های گلوگاه را در بخش تولیدات مختلف انجیر به نمایش گذاشته و برندسازی شود تا انجیر گلوگاه را از سطح شهرستان گلوگاه به استان و ملی ارتقا بخشیم.