کمبود منابع سرمایه و سرمایه‌گذاری در زیربخش زراعت, بی‌سوادی، کم‌سوادی و مسن بودن کشاورزان و استقبال نامناسب جوانان به کار در مرزعه از موارد تهدید کننده بخش کشاورزی و زراعت در ایران است.

تهدیدهای 39 گانه زراعت و کشاورزی در ایران

شرق پرس ( شرق مازندران) :  یک پژوهش انجام شده در مرکز آمار ایران نشان می‌دهد سرانه زمین‌های کشاورزی ایران که در سال ۱۳۵۲ معادل ۵ هزار مترمربع بود، در سال ۱۳۹۳ به ۲۰۲۶ مترمربع رسیده است. یک محاسبه ساده نشان می‌دهد سرانه زمین زراعی در ایران در ۴۰ سال منتهی به ۱۳۹۳ با سقوط ۶۰ درصدی مواجه شده است.

این گزارش حاکی است در سال ۱۴۳۰ سرانه زمین کشاورزی ایران به ۱۱۰۰ مترمربع برسد که حدود ۲۵ درصد سال ۱۳۵۲ خواهد بود. بیشترین کاهش سرانه زمین کشاورزی در سال‌های ۱۳۵۲ تا ۱۳۷۰ اتفاق افتاده است.

از طرف دیگر در پژوهش انجام شده از طرف اسماعیل نصر اصفهانی به عنوان مجری پژوهش، مجتبی یالوج به عنوان همکار پژوهشی و افشین محمدی به عنوان ناظر پژوهش درباره امنیت غذایی ایران از جنبه تولید محصولات اساسی زراعی ۳۹ تهدید زراعت ایران به طور خلاصه به شرح زیر استخراج شده است.
 
 با توجه به اینکه در اقتصاد مقاومتی کشاورزی و زراعت سهم بالایی دارند توجه به تهدیدها و برطرف کردن آنها دارای اهمیت فوق‌العاده خواهد بود.

 
تهدیدهای زیربخش زراعت ایران :

 
۱- عدم حضور موثر و کارآمد بخش خصوصی درارایه خدمات و نهاده‌های تولید
 
۲- کمبود منابع سرمایه و سرمایه‌گذاری در زیربخش زراعت
 
۳- کوچک بودن و پراکندگی واحدهی بهره‌برداری زراعی
 
۴- استفاده از اراضی کم‌بازده در چرخه تولید
 
۵- بی‌سوادی، کم‌سوادی و مسن بودن زارعین کشور و استقبال نامناسب جوانان به کار در مرزعه
 
۶- محدودیت و کمبود منابع آب آبیاری
 
۷- عدم توجه لازم به موازین ایمنی و سلامت محصولات زراعی
 
۸- افت شدید سطح آب‌های زیرزمینی و کاهش کیفیت منابع آب
 
۹- عدم تناسب ایجاد شبکه‌های اصلی و فرعی آب
 
۱۰- عدم توسعه، تکمیل و تجهیز و نوسازی اراضی زیر سدها
 
۱۱- هدر رفت آب‌های سطحی (مرزی و داخلی) و عدم استفاده مطلوب از آنها
 
۱۲- استفاده از آب‌های غیرمتعارف و خطر شیوع علف‌های هرز و بیماری‌ها
 
۱۳- شفاف نبودن سیاست کلان اقتصادی کشور در برخی زمینه‌ها
 
۱۴- قدیمی و فرسوده بودن و به روز نبودن سطح تکنولوژی و ماشین‌آلات کارخانجات و واحدهای فرآوری
 
۱۵- عدم سرمایه‌گذاری و تحقیقات کافی در بخش صنعت در زمینه ماشین‌آلات و ادوات تخصیصی
 
۱۶- بالا بودن قیمت ماشین‌آلات کشاورزی نسبت به توان مالی کشاورزان
 
۱۷- هزینه بالای تولید و رقابت پایین برخی محصولات با سایر محصولات
 
۱۸- ارزش بالای اراضی شالیزاری شمال کشور و امکان تغییر کاربری اراضی کشاورزی
 
۱۹- ناکافی بودن تشکل‌ها و سازماندهی مطلوب بهره‌برداران در امور محصولات زراعی (به منظور استیفای حقوق تولیدکنندگان، استفاده بهینه از عوامل تولید، توسعه و تعمیم مکانیزاسیون، ارایه خدمات فنی – نهاده‌ای و بازرگانی و… به مولدین و کاهش هزینه‌های تولید)
 
۲۰- کارآیی پایین و نارسایی سیستم تهیه، تامین و حمل و نقل و توزیع نهاده‌های کشاورزی نظیر کود، سم و بذر و…
 
۲۱- عدم تامین و تخصیص بهنگام اعتبارات مورد نیاز و مشکلات فنی، تجهیزاتی در اجرای طرح‌ها
 
۲۲- نارسایی و نامناسب بودن وسایل و سیستم حمل و نقل و ضایعات ناشی از آن
 
۲۳- کمبود ظرفیت سیلوها و انبارهای چند منظوره مناسب و پراکنش نامناسب آنها در مناطق عمده تولید
 
۲۴- ناکارآیی سیستم یازاریابی و بازاررسانی محصولات زراعی و متضرر شدن تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان از شرایط موجود
 
۲۵- عدم وجود نظام تعرفه‌ای مناسب
 
۲۶- عدم تناسب سیاست‌های حمایتی مرزی و داخلی با شرایط الحاق به پیمان‌های ترجیحی، آزاد و… چند و بسیار جانبه
 
۲۷- رعایت نکردن موازین بهداشتی و سلامت توسط تولیدکنندگان
 
۲۸- عدم در نظر گرفتن فاکتور سلامت محصول تولیدی در نرخ‌گذاری محصولات کشاورزی
 
۲۹- عدم توجه لازم و کافی به بهداشت و سلامت در مراحل پس از تولید (بارگیری، حمل و نقل، نگهداری و سیلو و فرآوری)
 
۳۰- عدم اتخاذ سیاست‌های مناسب در امر بازرگانی محصولات کشاورزی و ناهماهنگی دستگاه‌های متولی تنظیم بازار
 
۳۱- امکان ورود محصولات تراریخته و نبود سیاست و موضع مشخص دولت در این زمینه
 
۳۲- واردات بی‌رویه و بی‌موقع برخی محصولات و یا ترکیب نامناسب برخی از محصولات
 
۳۳- وجود ضایعات بالا در مراحل مختلف تولید و فرآوری محصولات زراعی به دلیل کمبود صنایع تبدیلی و تکمیلی متناسب با میزان تولید
 
۳۴- وجود ظرفیت ذخیره‌سازی غیراستاندارد و عدم پوشش کامل ظرفیت نگهداری به میزان و توان تولید
 
۳۵- ناهماهنگی سیاست‌های برون‌بخشی با نیازهای بخش کشاورزی در زمینه مکانیزاسیون و عدم وجود تحقیقات کافی در انتخاب ماشین‌های متناسب با ویژگی‌های اجتماعی، فنی و اقتصادی و اقلیمی کشور
 
۳۶- عدم تطابق اندازه ماشین آلات با وسعت واحدهای بهره‌برداری
 
۳۷- بالا بودن سهم تسهیلات تکلیفی و محدود بودن منابع بانکی
 
۳۸- نگاه به بیمه محصولات کشاورزی به عنوان ابزار پرداخت‌های انتقالی دولت و نه سازوکارهای توسعه سیاست‌های بخش کشاورزی
 

۳۹ – عدم تامین بهنگام منابع مالی دلت با توجه به تامین به موقع بخشی از حق بیمه توسط بیمه‌گذار
 
 
 
 
 
 
ساعت ۲۴