شرق پرس-فرهنگی هنری: برافروختن آتش بر روی هیزم و روشن کردن فشفشه، از رسم‌های گذشتگان در جشن چهارشنبه‌سوری است.
استان مازندران سرزمینی کهن و قدیمی با آیین‌هایی شاد و مفرح است. فصل بهار فصل زیبای مازندران است؛ فصلی که با آغاز آن زیبایی‌های این استان بیشتر می‌شود و در کنار آن آیین‌های پایان سال و آغاز بهار مفرحی در آن اجرا می‌شود.
چرا چهارشنبه‌سوری؟
واژهٔ «چهارشنبه‌سوری» از دو واژه چهارشنبه نام یکی از روزهای هفته و سور به معنای شادی و تفریح ایجاد شده است.
بر اساس آیین باستان در این روز آتش بزرگی برافروخته می‌شد که تا صبح زود و برآمدن خورشید روشن نگه داشته می‌شود؛ این آتش به طور معمول در بعد از ظهر زمانی که مردم آتش روشن می‌کنند و از روی آن می‌گذرند آغاز می‌شود.
در این روز مردم در حالی که شاد و مفرح در حال پریدن از آتش هستند می‌خوانند «زردی من از تو، سرخی تو از من».
این جمله نشانگر مراسمی برای تطهیر و پاک‌سازی مذهبی است که واژه «سوری» به معنی «سرخ» به آن اشاره دارد، به بیان دیگر مردم خواهان آن هستند که آتش تمام رنگ پریدگی و زردی، بیماری و مشکلات‌شان را از بین ببرد و بجای آن سرخی و گرمی و نیرو به آنها بدهد. چهارشنبه‌سوری جشنی نیست که وابسته به دین یا قومیّت افراد باشد و در میان بیشتر ایرانیان رواج دارد.
چهارشنبه‌سوری در ایران باستان
برافروختن آتش بر روی هیزم و روشن کردن فشفشه، از رسم‌های گذشتگان در جشن چهارشنبه‌سوری است.
یکی از جشن‌های آتش که در ایران باستان برای استقبال از نوروز برگزار می‌شد و آمیزه‌ای از چند آیین گوناگون است جشن چهارشنبه سوری است.
در تاریخ بخارا آمده است: «چون امیر سدید منصوربن نوح به ملک نشست، هنوز سال تمام نشده بود که در شب‌سوری چنان که عادت قدیم است آتشی عظیم افروختند.» این آتش را در شب سوری که هم‌زمان با روزهای «بهیژک» یا «پنچهٔ دزدیده» بود برای عبور سرما و فراخوانی گرما، آن هم بیشتر بر روی بام‌ها می‌افروختند که هم عاقبت خوبی داشته و هم به باور پیشینیان، تنوره آتش و دود بر بام‌ها، فروهر درگذشتگان را به خانه‌های خود رهنمون می‌کرده است.
روشن کردن آتش در معابر و خانه‌ها، فالگوشی، اسپند دود کردن، نمک دور سر گرداندن، کوزه شکستن و گره‌گشایی بخشی از مهم‌ترین مراسمی است که در استان‌های متفاوت در روز چهارشنبه برگزار می‌شود.
آئین چهارشنبه‌سوری بخشی از هویت گذشته مردم مازندران
مجید بخشی کارشناس فرهنگی در گفت‌و‌گو با ایسنا، اظهار کرد: ایران از کهن‌ترین روزها سرزمینی با آئین‌های گوناگون بوده است.
وی تصریح کرد: ایرانیان همیشه از اقوامی بودند که باورهای دینی را گرامی داشته و به آنها افتخار کرده و جزئی از هویت‌های خود تلقی کرده‌اند.
بخشی تصریح کرد: مردان و زنان مازندران نیز با دارا بودن آداب و رسوم مختلف در سال‌های متفاوت فرهنگ مازندران را حفظ کرده‌اند که یکی از این آداب و رسوم جشن آخرین چهارشنبه و آئین مارمه یا مادرمه است که همراه با نوروزخوانی در ماه اسفندو نخستین روزهای سال جدید انجام می‌گیرد.
این کارشناس فرهنگی خاطرنشان کرد: در این روز صبح زود مادران در روستاهای مازندران مشغول پخت انواع مختلفی از آش‌های مخصوص این استان هستند.
بخشی افزود: آش ترش، آش گزنه و آش چهل گیاه نمونه‌ای از این مواد غذایی است.
وی با بیان اینکه یکی از خواص این آش‌ها دارا بودن سبزی‌های تازه از جنگل‌های مازندران است، گفت: همراه با مادران، مردان و جوانان روستا پس از توزیع آش همسایه‌ها در عصر همان روز با تهیه آتش و پریدن از روی آنها معتقدند که تمامی بیماری‌های سال کهنه با ورود به سال جدید از بین می‌رود.
بخشی یادآور شد: در مازندران فرهنگ‌های غنی همچون برگزاری مادرمه، نوروزخوانی و چهارشنبه‌سوری به منظور ایجاد یک زندگی شاد و مفرح به یادگار مانده است.
به گزارش ایسنا، با فرارسیدن این روز تمامی افراد کشور سعی در ایجاد یک فضای شاد و مفرح دارند و امیدواریم با سهل‌اندیشی و سهل‌انگاری برخی از مردم به ویژه جوانان شاهد روزهای ناخوشایندی در کشور نباشیم.
احمد حسینی-ایسنا
